Breaking News

01 Juli 2017

Manaqib Datu Kalampayan

Foto Pulau Banua Banjar.

Syekh Muhammad Arsyad al-Banjari atau Datu Kalampayan, sidin ulama besar fiqih mazhab Syafi'i nang ngarannya dikenal luas di nusantara wayah akhir abad 18. Sidin lahir di Lok Gabang, Martapura 17 Maret 1710. Sidin diyakini keturunan Alawiyyin (keturunan Nabi Muhammad) lewat jalur Sultan Abdurrasyid Mindanao, Filipina Selatan.
Wayah masih kananakan nangkaya kananakan nang lain jua, sidin bagaul bamaiman wan kawanan sidin. Tapi sudah kalihatan kapintaran sidin labih pada kawanan sidin. Kayaitu jua akhlak sidin nang bagus wan sidin jua katuju seni. Sidin bisa malukis wan manulis. Jadi siapa haja katuju banar malihat hasil lukisan sidin.
Wayah Sultan Tahlilullah datang ka kampung Lok Gabang, sultan malihat hasil lukisan Muhammad Arsyad nang wayahitu masih berumur 7 tahun. Marga katuju wan sidin, maka Sultan minta wan kuitan sidin supaya sidin badiam di istana gasan belajar basama-sama wan anak-anak wan cucu Sultan.
Di istana, Muhammad Arsyad tumbuh jadi kananakan nang baakhlak mulia, ramah, panurut wan hormat lawan nang tatuha. Samuaan nang badiam di istana manyayangi sidin.
Sultan mamparhatiakan banar pendidikan Muhammad Arsyad. Sultan maharapakan Muhammad Arsyad kena jadi pemimpin nang alim.
Sidin dapat pendidikan penuh di Istana sampai usia sidin 30 tahun. Lalu sidin dinikahakan wan binian bangaran Tuan Bajut. Wayah bini sidin magandung anak pamulaan, Muhammad Arsyad handak menuntut ilmu di tanah suci Mekkah. Imbah dapat izin sultan sidin batulak ka Tanah Suci mawujudakan kahandak sidin.
Di Tanah Suci, Muhammad Arsyad mangaji wan masyaikh bailmu tinggi wayahitu. Guru-guru sidin : Syekh Athaillah bin Ahmad al-Mishry, al-Faqih Syekh Muhammad bin Sulaiman al-Kurdi wan al-Arif Billah Syekh Muhammad bin Abdul Karim al-Samman al-Hasani al-Madani.
Salain ngitu guru-guru sidin nang lain nangkaya Syekh Ahmad bin Abdul Mun'im ad Damanhuri, Syekh Muhammad Murtadha bin Muhammad az Zabidi, Syekh Hasan bin Ahmad al Yamani, Syekh Salm bin Abdullah al Basri, Syekh Shiddiq bin Umar Khan, Syekh Abdullah bin Hijazi asy Syarqawy, Syekh Abdurrahman bin Abdul Aziz al Maghrabi, Syekh Abdurrahamn bin Sulaiman al Ahdal, Syekh Abdurrahman bin Abdul Mubin al Fathani, Syekh Abdul Gani bin Muhammad Hilal, Syekh Abis as Sandi, Syekh Abdul Wahab at Thantawy, Syekh Abdullah Mirghani, Syekh Muhammad bin Ahmad al Jauhari, dan Syekh Muhammad Zain bin Faqih Jalaludin Aceh.
Salawas manuntut ilmu, Syekh Muhammad Arsyad jua bakawan lawan sasama panuntut ilmu nangkaya Syekh Abdussamad al-Falimbani, Syekh Abdurrahman Misri al-Jawi, dan Syekh Abdul Wahab Bugis jadinya buhanya disambat Empat Serangkai dari Tanah Jawi.
Imbah labih kurang 35 tahun manuntut ilmu di Mekkah wan Madinah, timbulah niat sidin gasan menuntut ilmu ke Mesir. Tapi guru sidin di Makkah manyaranakan supaya kaampat muridnya ngini untuk bulik ka Jawi (Indonesia) gasan badakwah di negerinya masing-masing.
Sabalum bulik, baampat bakawan ngini sapakat gasan bahaji lagi di Tanah Suci Mekkah. Wayahitu kada disangka-sangka Syekh Muhammad Arsyad batamu wan ading kandung sidin yaitu Zainal Abidin bin Abdullah nang lagi baibadah haji. Ading sidin mambawa habar amun anak sidin Fatimah sudah dewasa wan wan manitipakan cincin. Malihat ngini, tiga sahabat Syekh Muhammad Arsyad masing-masing maajuakan lamaran gasan maambil bini anak sidin. Imbah bapikir lawas, Syekh Muhammad Arsyad mamutusakan gasan maundi lamaran nang cagar ditarima. Hasil undian sakalinya lamaran Syekh Abdul Wahab Bugis ylnang ditarima.
Gasan ngitu diulah ijab kabul pernikahan Syekh Abdul Wahab Bugis wan Fatimah binti Syekh Muhammad Arsyad, nang dinikahakan langsung Syekh Muhammad Arsyad sambil disaksiakan dua sahabat nang lainnya.
Imbah ngitu baampat sahabat ngini batulak manuju kampung halaman. Mamasuki wilayah Nusantara, pamulaan buhannya singgah di Sumatera yaitu di Palembang, kampung halaman Syekh Abdussamad Al Falimbani. Lalu parjalanan dilanjutakan manuju Betawi, yaitu kampung halaman Syekh Abdurrahman Misri. Salawas di Betawi, Syekh Muhammad Arsyad diminta badiam satumat di Betawi gasan maajarakan ilmu agama wan masyarakat Betawi. Sabuting peristiwa penting salawas di Betawi wayah Syekh Muhammad Arsyad mambujurakan arah kiblat Masjid Jembatan Lima, Masjid Luar Batang wan Masjid Pekojan. Gasan maingatakan peristiwa ngitu, masyarakat di parak Masjid Jembatan Lima manulisakan di atas batu dalam aksara arab Melayu (tulisan jawi) nang batulisan bahwa kiblat masjid ngini sudah diputar ka kanan sakitar 25 derajat oleh Muhammad Arsyad Al-Banjari pada tanggal 4 Safar 1186 H. Ngini maulah kontroversi di kalangan pamuka masyarakat disana wayahitu.
Jadinya Gubernur Jenderal Belanda wayahitu mangiyau sidin sakaligus sakaligus handak maulah sidin supan di muka umum dengan mambari partanyaan apakah isi buah nyiur nang lagi dipingkuti gubernur.
Sidin lalu manjawab isi nyiur ngitu banyu wan di dalam banyu ngitu ada iwak, lalu urang tatawaan mandangar jawaban sidin nang dianggap kada masuk akal ngitu.
Tapi imbah nyiur ngitu dibelah, kalihayan banyu wan kaluar iwak nang masih hidup tumatan dalamnya, urang-urang nang tatawa baubah jadi takjub wan kagum malihat karomah nang Syekh Muhammad Arsyad bisi.
Imbah dirasa cukup bagana di Betawi, maka Syekh Muhammad Arsyad wan Syekh Abdul Wahab Bugis balayar menuju kampung halaman di Martapura, Banjar.
Wayah Bulan Ramadhan 1186 H atau 1772 M, sampailah Muhammad Arsyad di kampung halamannya, Martapura, pusat Kesultanan Banjar wayahitu. Tapi, Sultan Tahlilullah nang mambawa sidin ka istana sudah maninggal wan digantiakan Sultan Tahmidullah II bin Sultan Tamjidullah I, nang jua cucu Sultan Tahlilullah.
Sultan Tahmidullah II manyambut kedatangan pakai upacara adat. Bubuhan rakyat manggalari sidin ulama "Matahari Agama" nang cahayanya diharapakan manyinari samuaan wilayah Kesultanan Banjar. Aktivitas sidin imbah bulik tumatan Tanah Suci dipakai gasan manyabarluasakan ilmu pengetahuan nang didapat sidin gasan kula kaluarga jua masyarakat umum. Sidin jua nang pamuaan maajarakan Hukum Islam di Banua Banjar. Imbah bulik ka Banua, nang pamulaan digawi sidin mambuka wadah pengajian (nangkata pesantren) bangaran Dalam Pagar, nang kena jadi sabuting kampung nang rami jadi wadah manuntut ilmu agama Islam. Ulama-ulama nang kenanya manduduki tempat-tempat penting di samuaan wilayah Kerajaan Banjar, banyak nang didikan sidin di Dalam Pagar. Bahkan, sultan jua jadi murid sidin. Jadinya Kesultanan Banjar dipimpin raja nang ‘alim.
Sultan Tahmidullah II nang wayahitu mamarintah Kesultanan Banjar, bisi parhatian banar wan perkembangan jua kemajuan agama Islam di Kesultanan Banjar. Sultan Tahmidullah II maangkat Syekh Muhammad Arsyad nang jua guru sultan jadi mufti. Sultan ngini nang maminta Syekh Muhammad Arsyad supaya manulis sabutung Kitab Hukum Ibadat (Hukum Fiqh), nang dibari ngaran Kitab Sabilal Muhtadin. Kitab Sabilal Muhtadin nang baisi Hukum-Fiqh ngini jadi kitab pingkutan mulai wayahitu itu, kada di Kerajaan Banjar haja tapi sampai ka seluruh Nusantara, bahkan jua dipakai di perguruan-perguruan di luar Nusantara wan jua dijadiakan dasar Negara Brunai Darussalam.
Sidin maninggal di Dalam Pagar 3 Oktober 1812 di usia 102 tahun.
0 Comments

Tidak ada komentar:

Translate

Artikel Terbaru

Undangan Sosialisasi Teknis Penyusunan Proposal Bantuan Pokja Guru dan Tendik Tahun 2024 secara Online

السلام عليكم Ùˆ رحمة الله Ùˆ بركاته بسم الله Ùˆ الحمد لله اللهم صل Ùˆ سلم على سيدنا محمد Ùˆ على أله  Ùˆ صحبه أجمعين Salam Sahabat  Hanapi Bani . ...

Powered by BeGeEm - Designed Template By HANAPI